اعمال محراب امیر مؤمنان علیه السّلام: در مکانى که امیر مؤمنان علیه السّلام را ضربت زدند، دو رکعت نماز بخوان، و پس از سلام و تسبیح حضرت زهرا علیه السّلام بگو:
یَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمِیلَ وَ سَتَرَ الْقَبِیحَ یَا مَنْ لَمْ یُؤَاخِذْ بِالْجَرِیرَةِ وَ لَمْ یَهْتِکِ السِّتْرَ وَ السَّرِیرَةَ یَا عَظِیمَ الْعَفْوِ یَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَةِ یَا صَاحِبَ کُلِّ نَجْوَى یَا مُنْتَهَى کُلِّ شَکْوَى یَا کَرِیمَ الصَّفْحِ یَا عَظِیمَ الرَّجَاءِ یَا سَیِّدِی صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ یَا کَرِیمُ
اى آنکه زیبا را آشکار ساخت، و کار زشت را پوشاند، اى آنکه بر
مناجات حضرت امیر المؤمنان علیه السلام
اللهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ مَالٌ وَ لا بَنُونَ اِلّا مَنْ أَتَى اللهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلا وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَ الْأَقْدَامِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئا إِنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئا وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ للهِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ وَ صَاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ
خداى از تو امان مىخواهم، روزى که سودى ندهد مال و فرزندان مگر کسىکه ولى به تمام معنى سالم نزد خدا آرد، و از تو امان مىخواهم روزى که ستمکار مىگزد هر دو دستش را، و مىگوید اى کاش همراه پیامبر راه خدا را انتخاب مىکردم، و از تو امان مىخواهم روزى که شناخته شوند گناهکاران به نشانههایشان، و به پیشانیها و قدمها بگیرندشان و از تو امان مىخواهم روزى که کفایت نمىکند پدرى از فرزندش، و نه فرزندى کفایتکننده است از پدرش به هیچوجه، البته وعده خدا حق است. و از تو امان مىخواهم روزى که عذرخواهى ستمکاران سود نمىدهد، و بر ایشان است لعنت، و عذاب و شکنجه سراى آخرت و از تو امان میخواهم روزى که کسى براى کسى اختیار چیزى را ندارد، و اختیار همهچیز در آن روز براى خداست، و از تو امان مىخواهم روزى که انسان فرار مىکند از برادر و پدر و مادر و همسر و فرزندانش
لِکُلِّ امْرِىءٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذَابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ وَ صَاحِبَتِهِ وَ أَخِیهِ وَ فَصِیلَتِهِ الَّتِی تُؤْوِیهِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعا ثُمَّ یُنْجِیهِ کَلا إِنَّهَا لَظَى نَزَّاعَةً لِلشَّوَى مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمَوْلَى وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ اِلّا الْمَوْلَى مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ اِلّا الْمَالِکُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلِیلَ اِلّا الْعَزِیزُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ اِلّا الْخَالِقُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْعَظِیمُ وَ أَنَا الْحَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقِیرَ اِلّا الْعَظِیمُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّعِیفَ اِلّا الْقَوِیُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ اِلّا الْغَنِیُّ
و براى هرکدام از آنها در آن روز کارى است، که آن کار او را بس است، و از تو امان مىخواهم روزى که گنهکار دوست دارد، اگر بتواند از عذاب آن روز، پسرانش و همسرش و برادرش و خویشانش که او را در بر مىگیرند و هرکه در روى زمین است بها بدهد سپس این بها دادن او را نجات دهد هرگز! همانا عذاب الهى آتشى شعلهور است، برکننده پوست اعضا براى سوزاندن است! مولایم اى مولاى من، تو مولایى و من بندهام، آیا رحم مىکند به بنده جز مولا؟ مولایم اى مولاى من، تو مالکى و من مملوکم، آیا رحم مىکند به بنده جز مولا؟ مولایم اى مولاى من، تو عزیزى و من خوار، آیا رحم مىکند به خوار جز عزیز؟ مولایم اى مولاى من، تو خالقى، من مخلوق، آیا رحم مىکند به مخلوق جز خالق؟ مولایم اى مولاى من تو باعظمتى و من ناچیز، آیا رحم مىکند به ناچیز جز باعظمت؟ مولایم اى مولاى من، تو نیرومندى و من ناتوان آیا رحم مىکند به ناتوان جز نیرومند؟، مولایم اى مولاى من تو بىنیازى و من نیازمند، آیا رحم مىکند به نیازمند جز بىنیاز
مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ السَّائِلَ اِلّا الْمُعْطِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَیِّتَ اِلّا الْحَیُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ أَنَا الْفَانِی وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَانِیَ اِلّا الْبَاقِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الزَّائِلَ اِلّا الدَّائِمُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ اِلّا الرَّازِقُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْبَخِیلَ اِلّا الْجَوَادُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَى وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُبْتَلَى اِلّا الْمُعَافِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْکَبِیرُ وَ أَنَا الصَّغِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الصَّغِیرَ اِلّا الْکَبِیرُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْهَادِی وَ أَنَا الضَّالُّ وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّالَّ اِلّا الْهَادِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْحُومَ اِلّا الرَّحْمَنُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ السُّلْطَانُ
مولایم اى مولاى من، تو عطا بخشى و من سائل، آیا رحم مىکند به سائل جز عطابخش؟ مولایم اى مولاى من، تو زندهاى و من مرده آیا رحم مىکند به مرده جز زنده؟، مولایم مولاى من تو باقى هستى و من فانى، آیا رحم مىکند به فانى جز باقى؟، مولایم اى مولاى من تو پایندهاى و من از بین رونده، آیا رحم مىکند به از بین رونده جز پاینده؟ مولایم اى مولاى من، تو روزىدهندهاى و من روزى دادهشده، آیا رحم مىکند به روزى دادهشده جز روزى دهنده؟ مولایم اى مولاى من، تو جودمندى و من بخیل، آیا رحم مىکند به بخیل جز جودمند؟ مولایم اى مولاى من، تو عافیتبخشى و من گرفتار، آیا رحم مىکند به گرفتار جز عافیتبخش؟ مولایم اى مولاى من تو بزرگى و من کوچکم، آیا رحم مىکند به کوچک جز بزرگ؟ مولایم اى مولاى من، تو راهنمایى و من گمراه، آیا رحم مىکند به گمراه جز راهنما؟ مولایم اى مولاى من تو رحمکنندهاى و من رحمشده، آیا رحم مىکند به رحمشده جز رحمکننده؟ مولایم اى مولایم من، تو سلطانى
وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ اِلّا السُّلْطَانُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الدَّلِیلُ وَ أَنَا الْمُتَحَیِّرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُتَحَیِّرَ اِلّا الدَّلِیلُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُذْنِبَ اِلّا الْغَفُورُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ اِلّا الْغَالِبُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ اِلّا الرَّبُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْخَاشِعَ اِلّا الْمُتَکَبِّرُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ ارْحَمْنِی بِرَحْمَتِکَ وَ ارْضَ عَنِّی بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ وَ فَضْلِکَ یَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ وَ الطَّوْلِ وَ الامْتِنَانِ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و من آزمایششده به بلاها، آیا رحم مىکند به آزمایششده به بلاها جز سلطان؟، مولایم اى مولاى من تو دلیلى و رهنما و من سرگردان، آیا رحم مىکند به سرگردان جز دلیل و رهنما؟، مولایم اى مولاى من تو آمرزندهاى و من گناهکار، آیا رحم مىکند به گناهکار جز آمرزنده؟، مولایم اى مولاى من، تو غالبى و من مغلوب، آیا رحم مىکند به مغلوب جز غالب؟، مولایم اى مولاى من تو پرورندهاى و من پروریده، آیا رحم مىکند به پروریده جز پرورنده؟ مولایم اى مولاى من، تو بزرگمنشى و من فروتن، آیا رحم مىکند به فروتن جز بزرگمنش؟ مولایم اى مولاى من به من رحم کن به رحمتت و به جود و کرم، و فضلت از من راضى شو، اى داراى جود و احسان و عطا و بخشندگى، به مهربانىات اى مهربانترین مهربانان
مؤلّف گوید: سیّد ابن طاووس بعد از این مناجات، دعایى طولانى از آن حضرت روایت کرده، به نام دعاى امان، مقام را گنجایش ذکر آن نیست. و همچنین در این مقام شریف مىخوانى دعایى را که در برنامه مسجد زید ذکر مىکنیم ان شاء الله. آگاه باش ما در کتاب «هدیة الزائرین» به اختلاف در محرابى که محّل ضربت خوردن امیر مؤمنان علیه السّلام است اشاره کردیم، که آیا همین محراب معروف است یا آن محراب متروک و گفتم نهایت احتیاط در این است که اعمال محراب را در هر دو محل بجا آورند یا گاهى در موضع معروف، گاهى در محّل متروک، اعمال دکّه امام صادق علیه السّلام: مقام امام صادق علیه السّلام در نزدیکى مسلم بن عقیل رحمه الله است، در انجا دو رکعت نماز بجاى آر، و پس از سلام و تسبیح حضرت زهرا علیها السّلام بگو:
یَا صَانِعَ کُلِّ مَصْنُوعٍ وَ یَا جَابِرَ کُلِّ کَسِیرٍ وَ یَا حَاضِرَ کُلِّ مَلَإٍ وَ یَا شَاهِدَ کُلِّ نَجْوَى وَ یَا عَالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ وَ یَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَیْرَ غَائِبٍ وَ یَا غَالِبا [غَالِبُ] غَیْرَ مَغْلُوبٍ وَ یَا قَرِیبا [قَرِیبُ] غَیْرَ بَعِیدٍ وَ یَا مُونِسَ کُلِّ وَحِیدٍ وَ یَا حَیّا حِینَ لا حَیَّ غَیْرُهُ یَا مُحْیِیَ الْمَوْتَى وَ مُمِیتَ الْأَحْیَاءِ الْقَائِمَ عَلَى کُلِّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ لا إِلَهَ اِلّا أَنْتَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
اى سازنده هر ساخته، اى جبرانکننده هر شکسته، و اى حاضر هر انجمن، و اى گواه هر گفتگوى نهان، و اى داناى هر پنهان، و اى حاضر غیر غایب، و اى غالب غیر مغلوب، و اى نزدیک غیر دور، و اى همدم هر تنها، و اى زنده آن زمان که زندهاى نبود غیز از او، اى زندهکننده مردگان و اى میراننده زندگان، اى مراقب هرکس به آنچه انجام داده، نیست معبودى جز تو، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست
پس بخوان هرچه خواهى