نوزدهم: روایت شده: این دعاى إلحاح [پافشارى در طلب] است:
اَللّهُمَّ رَبَّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَ ما بَیْنَهُنَّ وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَ رَبَّ جَبْرَئیلَ وَ میکائیلَ وَ اِسْرافیلَ وَ رَبَّ الْقُرْآنِ الْعَظیمِ وَ رَبَّ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ اِنّى اَسْئَلُکَ بِالَّذى تَقُومُ بِهِ السَّمآءُ وَ بِهِ تَقُومُ الاَْرْضُ وَ بِهِ تُفَرِّقُ بَیْنَ الْجَمْعِ وَ بِهِ تَجْمَعُ بَیْنَ الْمُتَفَرِّقِ وَ بِهِ تَرْزُقُ الاَْحْیآءَ وَ بِهِ اَحْصَیْتَ عَدَدَ الرِمّالِ وَ وَزْنَ الْجِبالِ وَکَیْلَ الْبُحُورِ
خدایا پروردگار آسمانهاى هفتگانه، و آنچه در میان آنهاست، و پروردگار عرش بزرگ، و پروردگار جبرئیل و می‌کاییل و اسرافیل، و پروردگار قران باعظمت، و پروردگار محمّد خاتم پیامبران، از تو درخواست مىکنم به حق آنچه آسمان به آن مىایستد، و زمین به آن مىایستد، و با آن بین جمع را جدایى مىاندازى، و با آن میان پراکنده را جمع مىنمایى، و با آن به زندهها روزى مىدهى، و با آن عدد ریگها و وزن کوهها و پیمانه دریاها را شماره کردى
سپس بر محمّد و آل محمد صلوات مىفرستى، و حاجت خود را مىخواهى، و در طلب حاجتت پافشارى و اصرار مىورزى بیستم: از ثقه جلیل ابن أبى یعفور روایت شده: حضرت صادق علیه السّلام این دعا را مىخواند:
اَللّهُمَّ امْلاَءْ قَلْبى حُبّاً لَکَ وَ خَشْیَةً مِنْکَ وَ تَصْدیقاً وَ ایماناً بِکَ وَ فَرَقاً مِنْکَ وَ شَوْقاً اِلِیْکَ یاذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ اَللّهُمَّ حَبِّبْ اِلَىَّلِقآئَکَ وَاجْعَلْ لى فى لِقآئِکَ خَیْرَ الرَّحْمَةِ وَالْبَرَکَةِ وَ اَلْحِقْنى بِالصّالِحینَ وَلاتُؤَخِّرْنى مَعَ الاَْشْرارِ وَ اَلْحِقنى بِصالِحِ مَنْ مَضى وَاجْعَلْنى مَعَ صالِحِ مَنْ بَقِىَ وَ خُذْبى سَبیلَ الصّالِحینَ وَ اَعِنّى عَلى نَفْسى بِما تُعینُ بِهِ الصّالِحینَ عَلى اَنْفُسِهِمْ وَلاتَرُدَّنى فى سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنى مِنْهُ یا رَبَّ الْعالَمینَ اَسْئَلُکَ ایماناً لا اَجَلَ لَهُ دُونَ لِقآئِکَ تُحْیینى وَ تُمیتُنى عَلَیْهِ وَ تَبْعَثُنى عَلَیْهِ اِذا بَعَثْتَنى وَاَبْرِءْ قَلْبى مِنَ الرِّیآءِ وَالسُّمْعَةِ وَالشَّکِّ فى دینِکَ
خدایا دلم را از محبّتت، و خشیتت، و تصدیق و ایمان به حقیقتت، و هراس از حضرتت، و شوق به سویت پر کن، اى صاحب عظمت و اکرام، خدایا لقایت را محبوب من گردان، و در لقایت بهترین رحمت و برکت را براى من قرار ده، و مرا به شایستگان بپیوند، و همراه اشرار در پىام می‌نداز، و به شایستگانى که درگذشتند برسان، و با شایستگانى که ماندهاند قرارم ده، و مرا به راه شایستگان ببر، و مرا بر خویشتن یارى ده، و آنطور که شایستگان را بر خویشتنشان یارى مىدهى، و مرا در آن بدى که از آن نجاتم دادى باز مگردان، اى پروردگار جهانیان، از تو ایمانى مىخواهم، که برایش مدّتى جز لقاى تو نباشد، بر آن زندهام بدارى و بمیرانى، و مرا بر آن برانگیزانى زمانىکه بر مىانگیزیم، و دلم را از ریا و شهرتطلبى، تردید در دینت پاک کن
اَللّهُمَّ اَعْطِنى نَصْراً فى دینِکَ وَ قُوَّةً فى عِبادَتِکَ وَ فَهْماً فى خَلْقِکَ وَ کِفْلَیْنِ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ بَیِّضْ وَجْهى بُنُورِکَ وَاجْعَلْ رَغْبَتى فیما عِنْدَکَ وَ تَوَفَّنى فى سَبیلِکَ عَلى مِلَّتِکَ وَ مِلَّةِ رَسُولِکَ اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُبِکَ مِنَ الْکَسَلِ وَ الْهَرَمِ وَ الْجُبْنِ وَالْبُخْلِ وَ الْغَفْلَةِ وَالْقَسْوَةِ وَالْفَتْرَةِ وَ الْمَسْکَنَةِ وَ اَعُوذُبِکَ یا رَبِّ مِنْ نَفْسٍ لا تَشْبَعُ وَ مِنْ قَلْبٍ لا یَخْشَعُ وَ مِنْ دُعآءٍ لایُسْمَعُ وَ مِنْ صَلوةٍ لاتَنْفَعُ وَ اُعیذُ بِکَ نَفْسى وَ اَهْلى وَ ذُرِّیَّتى مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ اَللّهُمَّ اِنَّهُ لایُجیرُنى مِنْکَ اَحَدٌ وَلا اَجِدُ مِنْ دُونِکَ مُلْتَحَداً فَلا تَخْذُلْنى وَلاتَرُدَّنى فى هَلَکَةٍ وَلاتَرُدَّنى بِعَذابٍ اَسْئَلُکَ الثَّباتَ عَلى دینِکَ وَالتَّصْدیقَ بِکِتابِکَ وَ اتِّباعَ رَسُولِکَ اَللّهُمَّ اذْکُرْنى بِرَحْمَتِکَ وَلاتَذْکُرْنى بِخَطیئَتى وَ تَقَبَّلْ مِنّى وَ زِدْنى مِنْ فَضْلِکَ اِنّى اِلَیْکَ راغِبٌ
خدایا به من عطا کن، پیروزى در دینت، و نیرو در عبادتت، و فهم در آفرینشت، و دو بهره از رحمتت، و رویم را به نورت سپید کن، و شوقم را در آنچه نزد توست قرار ده، مرا در راه خود بر پایه آیینت و آیین رسولت بمیران، خدایا از بىحالى و پیرى و ترس و بخل و بىخبرى و سنگدلى و سستى و مسکنت به تو پناه مىآورم، اى پروردگارم، از نفسى که سیر نمىشود، و قلبى که بیم نمىکند، و دعایى که اجابت نمىشود، و نمازى که سود نمىبخشد به تو پناه مىآورم، و خود، و خاندان و فرزندانم را از شیطان رانده شده به پناه تو مىدهم، خدایا احدى جز تو مرا پناه ندهد، و من جز تو پناهگاهى نمىیابم، پس مرا وا مگذار، و به هلاکت باز مگردان، و به عذاب رد مکن، پایدارى در دینت، و تصدیق به کتابت، و پیروى رسولت را از تو مىخواهم، خدایا مرا به رحمتت یاد کن، و به خطایم یاد مکن، و از من بپذیر، و از فضلت بر من بیفزا، من مشتاق توام
اَللّهُمَّ اجْعَلْ ثَوابَ مَنْطِقى وَ ثَوابَ مَجْلِسى رِضاکَ عَنّى وَاجْعَلْ عَمَلى وَ دُعآئى خالِصاً لَکَ وَاجْعَلْ ثَوابِىَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ وَاجْمَعْ لى جَمیعَ ما سَئَلْتُکَ وَ زِذْنى مِنْ فَضْلِکَ اِنّى اِلَیْکَ راغِبٌ اَللّهُمَّ غارَتِ النُّجُومُ وَ نامَتِ الْعُیُونُ وَ اَنْتَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ لا یُوارى مِنْکَ لَیْلٌ ساجٍ وَ لا سَمآءٌ ذاتُ اَبْراجٍ وَ لا اَرْضٌ ذاتُ مِهادٍ وَلابَحْرٌ لُجِّىٌ وَلا ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ تُدْلِجُ الرَّحْمَةَ عَلى مَنْ تَشآءُ مِنْ خَلْقِکَ تَعْلَمُ خائِنَةَ الاَْعْیُنِ وَ ما تُخْفِى الصُّدُورُ اَشْهَدُ بِما شَهِدْتَ بِهِ عَلى نَفْسِکَ وَ شَهِدَتْ مَلائِکَتُکَ وَاُولُوا الْعِلْمِ لا اِلهَ اِلّا اَنْتَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ وَ مَنْ لَمْ یَشْهَدْ عَلى ما شَهِدْتَ عَلى نَفْسِکَ وَ شَهِدَتْ مَلائِکَتُکَ وَ اوُلُواالْعِلْمِ فَاکْتُبْ شَهادَتى مَکانَ شَهادَتِهِ اَللّهُمَّ اَنْتَ السَّلامُ وَ مِنْکَ السَّلامُ اَسْئَلُکَ یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ اَنْ تَفُکَّ رَقَبَتى مِنَ النّارِ
خدایا پاداش گفتارم و ثواب مجلسم را خشنودىات از من قرار ده، و عمل و دعایم را براى خود خاص گردان. و به رحمتت پاداشم را بهشت قرار ده، و همه آنچه از تو خواستم را برایم جمع کن، و از فضلت بر من بیفزا، من مشتاق توأم. خدایا ستارگان پنهان شدند، و دیدهها به خواب رفتند، و تو زنده و پایندهاى، شب تاریک از تو چیزى را نمىپوشاند، و نه آسمانها داراى برجها، و نه زمین داراى گستردگى، و نه دریاى ژرف، و نه تاریکیهایى که بعضى بالاى بعضى دیگرند رحمتت را شبانه بر هر که از بندگانت بخواهى فرو مىفرستى، خیانت دیدهها را، و آنچه سینهها پنهان مىکند مىدانى، گواهى مىدهم به آنچه خود بر خود گواهى دادى، و فرشتگانت و صاحبان دانش گواهى دادند، که معبودى جز تو نیست، عزیزى و حکیم، و هر که گواهى نداد به آنچه بر خود گواهى دادى و فرشتگانت و صاحبان دانش گواهى دادند، گواهى مرا به جاى گواهى او بنویس، خدایا تویس سلام، و از توست سلام، از تو مىخواهم اى داراى شوکت و اکرام، اینکه مرا از آتش دوزخ برهانى
مؤلّف گوید: این دعا را شیخ طوسى در کتاب «مصباح» بعد از رکعت چهارم نافله شب ذکر فرموده: و علامه مجلسى روایتى از حضرت صادق علیه السّلام نقل کرده: این دعا را در نماز و‌تر بخوان. بیستویکم: روایت شده: این دعاى ابوذر است که جبرئیل درباره آن به حضرت رسول صلّى الله علیه و آله عرض کرد: نزد اهل آسمان دعایى معروف است: اللهمّ انّى اسالک الامن و الایمان و التّصدیق بنبیّک و العافیة من جمیع البلاء، و الشّکر على العافیة و الغنى عن شرار النّاس. بیستودوم: از ابو حمزه روایت شده: این دعا را از حضرت باقر علیه السّلام گرفتم، و آن حضرت این دعا را جامع مىنامید:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلّا اللهُ وَحْدَهُ لاشَریکَ لَهُ وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ آمَنْتُ بِاللهِ وَ بِجَمیعِ رُسُلِهِ وَ بِجَمیعِ ما اُنْزِلَ بِهِ عَلى جَمیعِ الرُّسُلِ وَ اَنَّ وَعْدَاللهِ حَقُّ وَ لِقآئَهُ حَقُّ وَ صَدَقَ اللهُ وَ بَلَّغَ الْمُرْسَلُونَ وَالْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ سُبْحانَ اللهِ کُلَّما سَبَّحَ اللهَ شَیْئٌ وَ کَما یُحِبُّ اللهُ اَنْ یُسَبَّحَ وَالْحَمْدُ للهِ کُلَّما حَمِدَ اللهَ شَیْئٌ وَ کَما یُحِبُّ اللهُ اَنْ یُحْمَدَ وَ لا اِلهَ اِلّا اللهُ کُلَّما هَلَّلَ اللهَ شَیْى ءٌ وَ کَما یُحِبُّ اللهُ اَنْ یُهَلَّلَ وَاللهُ اَکْبَرُ کُلَّما کَبَّرَاللهَ شَیْى ءٌ وَ کَما یُحِبُّ اللهُ اَنْ یُکَبَّرَ اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ مَفاتیحَ الْخَیْرِ وَ خَواتیمَهُ وَ سَوابِغَهُ وَ فَوائِدَهُ وَ بَرَکاتِهِ وَ ما بَلَغَ عِلْمَهُ عِلْمى وَ ما قَصَرَ عَنْ اِحْصائِهِ حِفْظى
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانىاش همیشگى است، گواهى مىدهم که معبودى جز خدا نیست، یگانه و بىشریکت است، و گواهى مىدهم که محمّد بنده و فرستاده اوست، به خدا، و همه فرستادگانش، و همه آنچه که بر تمام فرستادگان نازل شد ایمان آوردم، و اینکه وعده خدا، و لقایش حق است، و خدا راست گفت و فرستادگان رساندند، و سپاس خداى را پروردگار جهانیان. و تنزیه خداى را هر زمان که چیزى خدا را تنزیه کند، و آنچنانکه خدا دوست دارد تنزیه شود، و ستایش خداى را، هر زمان که موجودى او را ستایش کند، و آنچنانکه خدا دوست دارد ستایش شود، و معبودى جز خدا نیست هر زمان که چیزى خدا را تهلیل گوید، و آنچنانکه خدا دوست دارد تهلیل شود، و خدا بزرگتر است، هر زمان که چیزى خدا را بزرگ شمارد، و آنچنانکه خدا دوست دارد بزرگ شمرده شود. خدایا از تو مىخواهم، کلیدهاى خیر و انجامهایش را، و فراوانى و فایدهها و برکاتش را، و انچه به دانستنش دانشم رسید، و آنچه قدرت حافظهام از شمارهاش کوتاه آمد
اَللّهُمَّ انْهَجْ لى اَسْبابَ مَعْرِفَتِهِ وَافْتَحْ لى اَبْوابَهُ وَ غَشِّنى بَرَکاتِ رَحْمَتِکَ وَ مُنَّ عَلَىَّ بِعِصْمَةٍ عَنِ الاِْزالَةِ عَنْ دینِکَ وَ طَهِّرْ قَلْبى مِنَ الشَّکِّ وَلاتَشْغَلْ قَلْبى بِدُنْیاىَ وَ عاجِلِ مَعاشى عَنْ اجِلِ ثَوابِ آخِرَتى وَاشْغَلْ قَلْبى بِحِفْظِ مالا تَقْبَلُ مِنّى جَهْلَهُ وَ ذَلِّلْ لِکُلِّ خَیْرٍ لِسانى وَ طَهِّرْ قَلْبى مِنَ الرِّیاءِ وَلاتُجْرِهِ فى مَفاصِلى وَاجْعَلْ عَمَلى خالِصاً لَکَ اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُبِکَ مِنَ الشَّرِّ وَ اَنْواعِ الْفَواحِشِ کُلِّها ظاهِرِها وَ باطِنِها وَ غَفَلاتِها وَ جَمیعِ ما یُریدُنى بِهِ الشَّیْطانُ الرَّجیمُ وَ ما یُریدُنى بِهِ السُّلْطانُ الْعَنیدُ مِمّا اَحَطْتَ بِعِلْمِهِ وَ اَنْتَ الْقادِرُ عَلى صَرفِهِ عَنّى
خدایا اسباب شناختش را برایم روشن کن، و درهایش را برایم بگشا، و برکات رحمتت را بر من بپوشان، و به بازدارندگى از برکنار شدن از دینت بر من منّت گذار، و دلم را از شکّ پاک فرما، و قلبم را به دنیایم، و زودگذر زندگىام را از دیر رسیدن پاداش آخرتم سرگرمم مکن، و دلم را به نگهدارى آنچه ندانستنش را از من نپذیرى مشغول کن، و زبانم را براى هر خیر رام کن، و دلم را از ریا پاک گردان، و آن را در مفاصلم جریان مده، و علمم را براى خویشتن خالص گردان. خدایا به تو پناه مىآورم، از شرّ، و انواع همه کارهاى زشت، آشکار و نهانش، و غفلتهایش، و همه آنچه شیطان رانده شده مرا به آن قصد مىکند، و آنچه سلطان لجباز مرا به آن اراده مىنماید، از آنچه به دانستن آن احاطه دارى، و حضرتت به بازگرداندنش از من توانایى
اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُ بِکَ مِنْ طَوارِقِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ وَ زَوابِعِهِمْ وَ بَوائِقِهِمْ وَ مَکایِدِهِمْ وَ مَشاهِدِ الْفَسَقَةِ مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ وَ اَنْ اُسْتَزَلَّ عَنْ دینى فَتَفْسُدَ عَلَىَّ آخِرَتى وَ اَنْ یَکُونَ ذلِکَ مِنْهُمْ ضَرَراً عَلَىَّ فى مَعاشى اَوْ یَعْرِضَ بَلاءٌ یُصیبُنى مِنْهُمْ لاقُوَّةَ لى بِهِ وَلا صَبْرَ لى عَلَى احْتِمالِهِ فَلا تَبْتَلِیَنّى یا اِلهى بِمُقاساتِهِ فَیَمْنَعُنى ذلِکَ عَنْ ذِکْرِکَ وَ یَشْغَلُنى عِنْ عِبادَتِکَ اَنْتَ الْعاصِمُ الْمانِعُ الدّافِعُ الْواقى مِنْ ذلِکَ کُلِّهِ اَسْئَلُکَ اللهُمَّ الرَّفاهِیَةَ فى مَعیشَتى ما اَبْقَیْتَنى مَعیشَةً اَقْوى بِها عَلى طاعَتِکَ وَاَبْلُغُ بِها رِضْوانَکَ وَاَصیرُ بِها اِلى دارِ الْحَیَوانِ غَداً وَ لا تَرْزُقْنى رِزْقاً یُطْغینى وَ لاتَبْتَلِیَنّى بِفَقْرٍ اَشْقى بِهِ مُضَیَّقاً عَلَىَّ اَعْطِنى حَظّاً وافِراً فى آخِرَتى وَ مَعاشاً واسِعاً هَنیئاً مَرئیاً فى دُنْیاىَ وَ لاتَجْعَلِ الدُّنْیا عَلَىَّ سِجْناً وَلاتَجْعَلْ فِراقَها عَلَىَّ حُزْناً اَجِرْنى مِنْ فِتْنَتِها وَاجْعَلْ عَمَلى فیها مَقْبُولاً وَ سَعْیى فیها مَشْکُوراً
خدایا به تو پناه مىآورم از راهزنان شبانه جنّ و انس، و پرخاشجویىهایشان، و شرورشان، و توطئههایشان، و حضورگاههاى بدکاران جنّوانس، و اینکه از دینم لغزانده شوم، در نتیجه آخرتم تباه گردد، و اینکه این امر از جانب آنان زیانى در زندگىام باشد، یا مرا از سوى ایشان بلایى عارض شود، که طاقتش را ندارم، و شکیبایى تحملش برایم نیست، بنابر این اى معبود من به رنج آن دچارم مساز، تا از یادت بازم دارد، و از عبادتت مانعم شود، از همه اینها تنها تویى نگهدار، بازدارنده، دورکننده نگاهبان، خدایا رفاه در زندگى را تا زندهام دارى از تو مىخواهم، آن زندگى که به وسیله آن بر طاعتت نیرومند شوم، و با آن به خوشنودىات دست یابم، و فردا به سبب آن به سوى خانه زندگانى جاودان بروم، مرا رزقى روزى مکن که به طغیانم افکند، و به فقرى دچار مساز که به سبب آن بدبخت شوم، درحالىکه زندگى بر من تنگ گرفته شود، در آخرتم بهره شایان به من عطا فرما، و در دنیایم معاش گسترده گواراى لذیذ به من مرحمت کن، دنیا را زندان من مساز، و فراقش را براى من سبب اندوه مکن، از فتنههایش پناهم بده، عملم را در آن پذیرفته، و کوششم را قدردانى شده قرار بده
اَللّهُمَّ وَ مَنْ اَرادَنى بِسُوءٍ فَاَرِدْهُ بِمِثْلِهِ وَ مَنْ کادَنى فیها فَکِدْهُ وَاصْرِفْ عَنّى هَمَّ مَنْ اَدْخَلَ عَلَىَّ هَمَّهُ وَامْکُرْ بِمَنْ مَکَرَ بى فَاِنَّکَ خَیْرُ الْماکِرینَ وَافْقَاْعَنّى عُیُونَ الْکَفَرَةِ الظَّلَمَةِ وَالطُّغاةِ الْحَسَدَةِ اَللّهُمَّ وَ اَنْزِلْ عَلَىَّ مِنْکَ السَّکینَةَ وَ اَلْبِسْنى دِرْعَکَ الْحَصینَةَ وَاحْفَظْنى بِسِرِّکَ الْواقى وَ جَلِّلْنى عافِیَتَکَ النّافِعَةَ وَ صَدِّقْ قَوْلى وَ فِعالى وَ بارِکْ لى فى وَُلِْدى وَ اَهْلى وَ مالى اَللّهُمَّ ما قَدَّمْتُ وَ ما اَخَّرْتُ وَ ما اَغْفَلْتُ وَما تَعَمَّدْتُ وَ ما تَوانَیْتُ وَ ما اَعْلَنْتُ وَ ما اَسْرَرْتُ فَاغْفِرْهُ لى یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
خدایا و هرکس مرا به بدى اراده کرده، به مانندش او را اراده کن، و هرکه دربارهام بداندیشى نموده، تو هم با او چنان کن، و اندوه کسىکه اندوهش را بر من وارد نموده از من بازگردان، و با هرکه مکرم کند مکر کن، که تو بهترین مکر کنندگانى، دیدگان کافران ستمگر، و سرکشان حسود را نسبت به من کور کن، خدایا از جانب خود آرامش بر من فرو فرست، و زره محکمت را به من بپوشان، و مرا به پوشش نگهداریت نگاه بدار، و عافیت سودمندت را در بر من کن، و گفتار و کردارم را تصدیق کن، و مرا در فرزند و خاندان و دارایىام برکت ده، خدایا آنچه پیش فرستادم، و پس از این مىفرستم، و آنچه در آن غفلت ورزیدم، و آنچه عمد داشتم و سستى کردم، و آشکار نموده، و پنهان کردم، برایم بیامرز، اى مهربانترین مهربانان
بیستوسوم: از محمّد بن مسلم روایت شده: حضرت باقر علیه السّلام فرمود بخوان:
اَللّهُمَّ اَوْسِعْ عَلَىَّ فى رِزْقى وَامْدُدْلى فى عُمْرى وَاغْفِرْلى ذَنْبى وَاجْعَلْنى مِمَّنْ تَنْتَصِرُ بِهِ لِدینِکَ وَلا تَسْتَبْدِلْ بى غَیْرى
خدایا در روزىام بر من وسعت ده، و عمرم را طولانى کن، و گناهم را بیامرز، و مرا از کسانى قرار ده که به آنها دینت را یارى دهى، و مرا با دیگرى جایگزین مکن
بیستوچهارم: روایت شده: حضرت صادق علیه السّلام این دعا را مىخواندند:
یا مَنْ یَشْکُرُ الْیَسیرَ وَ یَعْفُو عَنِ الْکَثیرِ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ اِغْفِرْلِىَ الذّنُوُبَ الَّتى ذَهَبَتْ لَذَّتُها وَ بَقِیَتْ تَبِعَتُها
اى آنکه اندک را قدردانى مىکنى، و از بسیار، درمىگذرى، و او آمرزنده و مهربان است، گناهانى را که خوشىهایش از میان رفته، و مکافاتش همچنان مانده برایم بیامرز
بیستوپنجم: و نیز روایت شده: آن حضرت این دعا را مىخواندند:
یا نُورُ یا قُدُّوسُ یا اَوَّلَ الاَْوَّلینَ وَ یا آخِرَ الاْخِرینَ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ اِغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُغَیِّرُ النِّعَمَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُحِلُّ النِّقَمَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَهْتِکُ الْعِصَمَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُنْزِلُ الْبَلاءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُدیلُ الاَْعْدآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُعَجِّلُ الْفَنآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَقْطَعُ الرّجآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُظْلِمُ الْهَوآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَکْشِفُ الْغِطآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَرُدُّ الدُّعآءَ وَاغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تَرُدَّ غَیْثَ السَّمآءِ
اى نور، اى بسیار مقدّس، اى آغاز آغازها، و اى پایان پایانها، اى بخشاینده، اى مهربان، برایم بیامرز گناهانى را که نعمتها را دگرگون مىسازد، و گناهانى را که انتقامها را فرود مىآورد، و گناهانى را که پردهها را مىدرد، و گناهانى را که بلاها را نازل مىنماید، و گناهانى را که دشمنان را پیروز مىکند، و گناهانى را که نابودى را زود مىآورد، و گناهانى را که امید را قطع مىکند، و گناهانى را که هوا را تاریک مىکند، و گناهانى را که پردههاى حرمت را کنار مىزند، و گناهانى را که دعا را باز مىگرداند، و گناهانى را که از باران آسمان پیشگیرى مىکند
بیستوششم: و نیز این دعا از آن حضرت نقل شده: یا عدّتى فى کربتى، و یا صاحبى فى شدّتى، و یاولىّ فى نعمتى، و یا غیاثى فى رغبتى و آن حضرت فرموده: این دعا دعاى امیر مؤمنان علیه السّلام است:
اَللّهُمَّ کَتَبْتَ الاْثارَ وَ عَلِمْتَ الاَْخْبارَ وَ اطَّلَعْتَ عَلَى الاَْسْرارِ فَحُلْتَ بَیْنَنا وَ بَیْنَ الْقُلُوبِ فَالسِّرُّ عِنْدَکَ عَلانِیَةٌ وَ الْقُلُوبُ اِلَیْکَ مُفْضاةٌ وَ اِنَّما اَمْرُکَ لِشَیْئٍ اِذا اَرَدْتَهُ اَنْ تَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ فَقُلْ بِرَحْمَتِکَ لِطاعَتِکَ اَنْ تَدْخُلَ فى کُلِّ عُضْوٍ مِنْ اَعْضائى وَلاتُفارِقَنى حَتّى اَلْقاکَ وَ قُلْ بِرَحْمَتِکَ لِمَعْصِیَتِکَ اَنْ تَخْرُجَ مِنْ کُلِّ عُضْوٍ مِنْ اَعْضائى فَلا تَقْرَبُنى حَتّى اَلْقاکَ وَارْزُقْنى مِنَ الدُّنْیا وَ زَهِّدْنى فیها وَ لا تَزْوِها عَنّى وَ رَغْبَتى فیها یا رَحْمنُ
خدایا آثار را نوشتى، و اخبار را دانستى، و بر اسرار آگاه شدى، و میان ما و دلها پرده شدى، پنهان نزد تو آشکار است، دلها به درگاهت راز گشادهاند، و تنها فرمانت براى چیزى آنگاه که آن را اراده کنى، این است که به او بگویى باش، پس بشود، بنابر این از باب رحمتت به طاعتت بگو در هر عضوى از اعضاى من واردا شود، و از من جدا نشود، تا تو را ملاقات کنم، و از باب رحمتت به معصیتت بگو از هر عضوى از اعضاى من خارج شود، و به من نزدیک نگردد تا تو را ملاقات کنم، و از دنیا نصیبم ده، و در ان بىرغبتم کن، و از آن درحالىکه رغبت در آن دارم محرومم منما، اى بخشاینده
بیستوهفتم: على بن ابراهیم از پدرش، از ابن محبوب، از علاء بن رزین، از عبد الرحمن بن سیّابه روایت کرده: حضرت صادق علیه السّلام این دعا را به من عطا فرمود:
اَلْحَمْدُ للهِ وَلِىِّ الْحَمْدِ وَ اَهْلِهِ وَ مُنْتَهاهَ وَ مَحَلِّهِ اَخْلَصَ مَنْ وَحَّدَهُ وَاهْتَدى مَنْ عَبَدَهُ وَ فازَ مَنْ اَطاعَهُ وَ اَمِنَ الْمُعْتَصِمُ بِهِ اَللّهُمَّ یا ذَا الْجُودِ وَالْمَجْدِ وَ الثَّنآءِ الْجَمیلِ وَ الْحَمْدِ اَسْئَلُکَ مَسْئَلَةَ مَنْ خَضَعَ لَکَ بِرَقَبَتِهِ وَ رَغَمَ لَکَ اَنْفُهُ وَ عَفَّرَ لَکَ وَجْهَهُ وَ ذَلَّلَ لَکَ نَفْسَهُ وَ فاضَتْ مِنْ خَوْفِکَ دُمُوعُهُ وَ تَرَدَّدَتْ عَبْرَتُهُ وَاعْتَرَفَ لَکَ بِذُنُوبِهِ وَ فَضَحَتْهُ عِنْدَکَ خَطیئَتُهُ وَ شَاَنَتْهُ عِنْدَکَ جَریرَتُهُ فَضَعُفَتْ عِنْدَ ذلِکَ قُوَّتُهُ وَ قَلَّتْ حیلَتُهُ وَ انْقَطَعَتْ عَنْهُ اَسْبابُ خَدایِعِهِ وَاضْمَحَلَّ عَنْهُ کُلُّ باطِلٍ وَ اَلْجَاَتْهُ ذُ نُوبُهُ اِلى ذُلِّ مَقامِهِ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ خُضُوعِهِ لَدَیْکَ وَابْتِهالِهِ اِلَیْکَ اَسْئَلُکَ اللهُمَّ سُؤالَ مَنْ هُوَ بِمَنْزِلَتِهِ اَرْغَبُ اِلَیْکَ کَرَغْبَتِهِ وَ اَتَضَرَّعُ اِلَیْکَ کَتَضَرُّعِهِ وَاَبْتَهِلُ اِلَیْکَ کَاَشَدِّ ابْتِهالِهِ
ستایش خداى را، سرپرست ستایش و شایسته ستایش و نهایت و جایگاه آن است، اخلاص ورزید آنکه یگانهاش دانست، و ره یافت آنکه او را پرستید، و رستگار شد آنکه از او اطاعت نمود، و چنگ زننده به او ایمنى یافت، خدایا اى داراى بخشش و بزرگوارى، و ثناى نیک و ستایش، از تو مىخواهم، خواستن کسىکه با تمام وجودش برایت فروتن گشته، و خود را در برابرت خوار نموده، و چهرهاش را برایت به خاک ساییده، و جانش را برایت به خوارى افکنده، و اشکهایش از بیمت جارى گشته، و سرشکش پیاپى ریزان شده، و به گناهانش در برابرت اعتراف کرده، و خطایش او را نزد تو رسوا نموده، و جنایتش او را نزد تو زشت ساخته، پس کنار این امور نیرویش ضعیف شده، و چارهاش کم گشته، و وسایل نیرنگهایش از او بریده، و هر باطلى از او پاشیده شد، و گناهانش او را به خواهى مقامش در برابرت، و خضوع در پیشگاهت، و زارى به سویت وادار نموده است، از تو مىخواهم خدایا، خواستن آنکه به منزله اوست، به تو رغبت مىنمایم مانند رغبت او، و زارى مىکنم به پیشگاه تو مانند زارى او، و ناله مىکنم به درگاهت به شدید‌ترین ناله او
اَللّهُمَّ فَارْحَمِ اسْتِکانَةَ مَنْطِقى وَذُلَّ مَقامى وَ مَجْلِسى وَ خُضُوعى اِلَیْکَ بِرَقَبَتى اَسْئَلُکَ اللهُمَّ الْهُدى مِنَ الضَّلالَةِ وَالْبَصیرَةَ مِنَ الْعَمى وَالرُّشْدَ مِنَ الْغِوایَةِ وَاَسْئَلُکَ اللهُمَّ اَکْثَرَ الْحَمْدِ عِنْدَ الرَّخآءِ وَاَجْمَلَ الصَّبْرِ عِنْدَ الْمُصیبَةِ وَ اَفْضَلَ الشُّکْرِ عِنْدَ مَوْضِعِ الشُّکْرِ وَ التَّسْلیمَ عِنْدَ الشُّبُهاتِ وَ اَسْئَلُکَ الْقُوَّةَ فى طاعَتِکَ وَالضَّعْفَ عَنْ مَعْصِیَتِکَ وَالْهَرَبَ اِلَیْکَ مِنْکَ وَ التَقَرُّبَ اِلَیْکَ رَبِّ لِتَرْضى وَالتَّحَرِّىَ لِکُلِّ ما یُرْضیکَ عَنّى فى اِسْخاطِ خَلْقِکَ الْتِماساً لِرِضاکَ رَبِّ مَنْ اَرْجُوهُ اِنْ لَمْ تَرْحَمْنى اَوْ مَنْ یَعُودُ عَلَىَّ اِنْ اَقْصَیْتَنى اَوْ مَنْ یَنْفَعُنى عَفْوُهُ اِنْ عاقَبْتَنى اَوْ مَنْ امُلُ عَطایاهُ اِنْ حَرَمْتَنى اَوْ مَنْ یَمْلِکُ کَرامَتى اِنْ اَهَنْتَنى اَوْ مَنْ یَضُرُّنى هَوانُهُ اِنْ اَکْرَمْتَنى
خدایا به درماندگى گفتارم، و خوارى مقام و جایگاهم، و به خضوع به درگاهت با همه وجودم رحم کن، از تو مىخواهم خدایا، هدایت از گمراهى را، و بینایى از کوردلى را، و رشد از بیراهه را، و از تو مىخواهم خدایا ستایش بسیار را هنگام آسایش، و صبر زیبا‌تر را به‌گاه مصیبت، و شکر بر‌تر را در جایگاه شکر، و تسلیم تو شدن را به هنگام شبههها، و از تو مىخواهم نیرومندى در طاعتت، و سستى از معصیتت، و گریز به سویت را از خویش، و تقرّب به حضرتت را پروردگارا تا راضى شوى، و جستجو کردن از هرچه که تو را از من خشنود مىسازد، در به خشم آوردن بندگانت، از روى طلب خشنودىات پروردگارا به که امید بندم، اگر به من رحم نکنى، یا که از من احوال گیرد، اگر مرا دورم کنى، یا کیست که گذشتش به من سود دهد، اگر تو مجازاتم نمایى، یا کیست که عطاهایش را آرزو کن، اگر محرومم کنى، یا کیست که کرامتم را بهدست گیرد، اگر تو مرا پست نمایى، یا کیست که سبک داشتنش به من زیان رساند، اگر تو مرا گرامى دارى
رَبِّ ما اَسْوَءَ فِعْلى وَ اَقْبَحَ عَمَلى وَ اَقْسى قَلْبى وَ اَطْوَلَ اَمَلى وَ اَقْصَرَ اَجَلى وَ اَجْرَاَنى عَلى عِصْیانِ مَنْ خَلَقَنى رَبِّ وَ ما اَحْسَنَ بَلائَکَ عِنْدى وَ اَظْهَرَ نَعْم ائَکَ عَلَىَّ کَثُرَتْ عَلَىَّ مِنْکَ النِّعَمُ فَما اُحْصیها وَ قَلَّ مِنّىِ الشُّکْرُ فیما اَوْلَیْتَنیهِ فَبَطِرْتُ بِالنِّعَمِ وَ تَعَرَّضْتُ لِلنِّقَمِ وَ سَهَوْتُ عَنِ الذِّکْرِ وَ رَکِبْتُ الْجَهْلَ بَعْدَ الْعِلْمِ وَ جُزْتُ مِنْ الْعَدْلِ اِلَى الظُّلْمِ وَ جاوَزْتُ الْبِرَّ اِلَى الاِْثْمِ وَ صِرْتُ اِلَى اللَّهْوِ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْحُزْنِ فَما اَصْغَرَ حَسَناتى وَ اَقَلَّها فى کَثْرَةِ ذُ نُوبى وَاَعْظَمَها عَلى قَدْرِ صِغَرِ خَلْقى وَ ضَعْفِ رُکنى رَبِّ وَ ما اَطْوَلَ اَمَلى فى قِصَرِ اَجَلى وَ اَقْصَرَ اَجَلى فى بُعْدِ اَمَلى وَ ما اَقْبَحَ سَریرَتى فى عَلانِیَتى رَبِّ لا حُجَّةَ لى اِنِ احْتَجَجْتُ وَلا عُذْرَلى اِنِ اعْتَذَرْتُ
پروردگارا چه بد است رفتارم، و چه زشت است کردارم، و چه دراز است آرزویم، و چه کوتاه است عمرم، و چه گستاخم بر نافرمانى کسىکه مرا آفرید؟ پروردگارا، چه نیکوست آزمایشت پیش من، و آشکار است نعمتهایت بر من، نعمتهایت بر من زیاد شد، نمىدانم آنها را شماره کنم، و در آنچه سزاوار احسانم کردى سپاسم کم شد، به نعمتها راه فساد پیش گرفتم، و خود را در معرض انتقام قرار دادم، از ذکر غافل شدم پس از دانایى به مرکب نادانى سوار گشتم، از عدالت به سوى ستم گذشتم، و از نیکى به گناه تجاوز کردم، و از ترس از عاقبت و اندوه بر خود به دنیاى لهو و بازى بازگشتم، پس چه کوچک است خوبىهایم، و کم است در برابر کثرت گناهانم، و چه بزرگ است آنها در کنار کوچکى خلقتم، و سستى بنیادم؟ پروردگارا چه دراز است آرزویم، در برابر کوتاهى عمر، و چه کوتاه است عمرم در برابر دورى آرزویم، و چه زشت است باطنم در برابر ظاهرم؟ پروردگارا حجّتى ندارم اگر احتجاج کنم، و عذر قابل قبولى برایم نیست، اگر عذرخواهى کنم
وَلا شُکْرَ عِنْدى اِنِ ابْتَلَیْتُ وَ اُولیتُ اِنْ لَمْ تُعِنّى عَلى شُکْرِ ما اَوْلَیْتُ رَبّى ما اَخَفَّ میزانى غَداً اِنْ لَمْ تُرَجِّحْهُ وَ اَزَلَّ لِسانى اِنْ لَمْ تُثَبِّتْهُ وَ اَسْوَدَ وَجْهى اِنْ لَمْ تُبَیِّضْهُ رَبِّ کَیْفَ لى بِذُنُوبِىَ الَّتى سَلَفَتْ مِنّى قَدْ هُدَّتْ لَها اَرْکانى رَبِّ کَیْفَ اَطْلُبُ شَهَواتِ الدُّنْیا وَ اَبْکى عَلى خَیْبَتى فیها وَ لا اَبْکى وَ تَشْتَدُّ حَسَراتى عَلى عِصْیانى وَ تَفْریطى رَبِّ دَعَتْنى دَواعِى الدُّنْیا فَاَجَبْتُها سَریعاً وَ رَکَنْتُ اِلَیْها طآئِعاً وَ دَعَتْنى دَواعِى الاْخِرَةِ فَتَثَبَّطْتُ عَنْها وَ اَبْطَاْتُ فِى الاِْجابَةِ وَالْمُسارَعَةِ اِلَیْها کَما سارَعْتُ اِلى دَواعىِ الدُّنْیا وَ حُطامِهَا الْهامِدِ وَ هَشیمِهَا الْبایِدِ وَ سَرابِهَا الذّاهِبِ رَبِّ خَوَّفْتَنى وَ شَوَّقْتَنى وَاحْتَجَجْتَ عَلَىَّ بِرِقّى وَ تَکَفَّلْتَ لى بِرِزْقى فَاَمِنْتُ خَوْفَکَ وَ تَثَبَّطْتُ عَنْ تَشْویقِکَ وَ لَمْ اَتَّکِلْ عَلى ضِمانِکَ وَ تَهاوَنْتُ بِاِحْتِجاجِکَ
و سپاسى نزد من نیست اگر آزمایش شوم یا مورد احسان قرار گیرم، اگر بر سپاس آنچه به من احسان کردى یارىام ندهى، پروردگارم فرداى قیامت چه سبک است میزان کارهایم اگر ان را سنگین نکنى، و چه لغزان است زبانم، اگر استوارش ننمایى، و چه سیاه است رویم اگر سپیدش نکنى، پروردگارا چه کنم با گناهانم که از من سرزده و پایههاى هستىام در برابر آنها درهم شکسته، چگونه شهوات دنیا را طلب مىکنم، و بر محرومیتم از انها مىگریم، درحالىکه نمىگریم و شدید نمىشود حسرتهایم بر عصیان و تقصیر؟ پروردگارا داعیان دنیا و دعوتم کردند، با شتاب اجابت نمودم، و به میل و رغبت به آن دل بستم، داعیان آخرت دعوتم نمودند، از آن باز ماندم ماه از پاسخ دادن و شتاب به سوى آن کندى کردم، چنانکه به جانب دواعى دنیا، و کالاى پوسیدهاش، و گیاه فناپذیرش، و نماى از بینروندهاش شتافتم!! پروردگارا مرا بیم دادى و تشویق نمودى، و بر من به بندگىام احتجاج کردى، و عهدهدار روزىام شدى، به نادرستى از بیممت ایمن شدم، و از تشویقت بازماندم، و بر ضمانتت اعتماد نکردم، و احتجاجت را سبک انگاشتم
اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ اَمْنى مِنْکَ فى هذِهِ الدُّنْیا خَوْفاً وَ حَوِّلْ تَثَبُّطى شَوْقاً وَ تَهاوُنى بِحُجَّتِکَ فَرَقاً مِنْکَ ثُمَّ رَضِّنى بِما قَسَمْتَ لى مِنْ رِزْقِکَ یا کَریمُ اَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ رِضاکَ عِنْدَ السُّخْطَةِ وَ الْفُرْجَةَ عِنْدَ الْکُرْبَةِ وَالنُّورَ عِنْدَ الظُّلْمَةِ وَالْبَصیرَةَ عِنْدَ تَشَبُّهِ الْفِتْنَةِ رَبِّ اجْعَلْ جُنَّتى مِنْ خَطایاىَ حَصینَةً وَ دَرَجاتى فِى الْجِنانِ رَفیعَةً وَاَعْمالى کُلَّها مُتَقَبَّلَةً وَ حَسَناتى مُتَضاعَفَةً زاکِیَةً اَعُوذُبِکَ مِنَ الْفِتَنِ کُلِّها ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ مِنْ رَفیعِ الْمَطْعَمِ وَالْمَشْرَبِ وَ مِنْ شَرِّ ما اَعْلَمُ وَ مِنْ شَرِّ ما لا اَعْلَمُ وَ اَعُوذُ بِکَ مِنْ اَنْ اَشْتَرِىَ الْجَهْلَ بِالْعِلْمِ وَ الْجَفا بِالْحِلْمِ وَالْجَوْرَ بِالْعَدْلِ وَالْقَطیعَةَ بِالْبِرِّ وَالْجَزَعَ بِالصَّبْرِ اَوِ الْهُدى بِالضَّلالَةِ اَوِ الْکُفْرَ بِالاْیمانِ
خدایا ایمنىام را از تو در این دنیا هراس قرار ده، و بازماندنم را به شوق تبدیل کن، و سبکشمردنم را نسبت به حجّتت به بیم از خودت بازگردان، سپس از روزىات به آنچه نصیب من نمودهاى خشنودم کن، اى بزرگوار، از تو مىخواهم به حق نام بزرگت، خشنودىات را هنگام خشم، و گشایش را زمان گرفتارى، و نور را به‌گاه تاریکى، و بصیرت را وقت مشتبه شدن فتنه، پروردگارا سپرم را از خطاهایم محکم گردان، و درجاتم را در بهشت بلند فرما، و همگى اعمال را پذیرفته قرار ده، و حسناتم را چند برابر و پاک گردان. به تو پناه مىآورم از همه فتنهها چه آنچه آشکار است چه پنهان، و از خوراکیها و آشامیدنىهاى فاخر و گرانقیمت، و از شرّ آنچه مىدانم، و نمىدانم. و به تو پناه مىآورم، از اینکه بخرم نادانى را به دانش، و جفا را به بردبارى، و ستم را به عدالت، و قطع رحم را به نیکى، و بىتابى را به شکیبایى، و هدایت را به گمراهى، و کفر را به ایمان
